PRAWNA OCHRONA DÓBR OSOBISTYCH CZŁOWIEKA, W TYM NIETYKALNOŚCI CIELESNEJ, A ZWYCZAJE SZKOLNE
Pogadanki na powyższy temat w ramach programu „Bezpieczna szkoła – bezpieczny uczeń” zostały przeprowadzone w naszej szkole w klasach, 28 lutego 2014 roku przez panią psycholog Lidię Szlągiewicz, pracownika PP-P w Lipnie. Celem pogadanek było poznanie przez uczniów podstawowych zagadnień związanych z ochroną dóbr osobistych człowieka, w tym nietykalności cielesnej, które w dalszej części zajęć stanowiły punkt wyjścia do dyskusji na tematy dotyczące relacji chłopcy-dziewczęta, kultury języka i kultury osobistej. Uczniowie wskazywali na przyczyny złych zachowań i sposoby rozwiązywania problemów związanych m.in. z agresją słowną. Pani psycholog zachęcała uczniów do dyskusji na temat świadomego korzystania z Internetu. Uczniowie wyciągali wnioski i formułowali zasady jak dbać o swoje bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni, jakie zachowania naruszają ich godność i dobra osobiste. Podczas zajęć odczytane były najważniejsze słowa Konstytucji RP i Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konstytucja RP już w swojej Preambule stwierdza istnienie przyrodzonej godności człowieka. Art. 30 Konstytucji charakteryzuje ją, jako przyrodzone, niezbywalne i nienaruszalne źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka mówi w art. 1, że wszyscy ludzie rodzą się równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa. Godność jest dobrem osobistym chronionym przez prawo. Niszczenie cudzego mienia, molestowanie, groźby, przemoc fizyczna są karalne. Stanowią naruszenie godności i dóbr osobistych zgodnie z art. 23 Kodeksu cywilnego. Nagrywanie, robienie zdjęć osoby bez wyrażenia przez nią zgody jest karalne. Wizerunek osoby również jest jej dobrem osobistym, a bezprawne jego rozpowszechnianie jest karalne z art. 23 Kodeksu cywilnego. Przeklinanie w miejscu publicznym jest karane. Art. 141 Kodeksu wykroczeń: „Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek, albo używa słów nieprzyzwoitych, podlega karze ograniczenia wolności”. Kodeks karny mówi, że naruszenie godności osobistej jest przestępstwem znieważenia. Natomiast zgodnie z art. 448 Kodeksu cywilnego w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Kwestię nietykalności cielesnej reguluje Art. 217 Kodeksu karnego: „Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jeżeli naruszenie nietykalności wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego, albo, jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności, sąd może odstąpić od wymierzenia kary”. W przypadku molestowania seksualnego, np. gwałt – Pokrzywdzona (ofiara molestowania seksualnego) może zawsze domagać się poszanowania swej godności, która jest podstawowym dobrem osobistym. W tym przypadku możliwe jest oskarżenie napastnika odopuszczenie się zniewagi na podstawie art. 199 Kodeksu karnego.
